منطق چیست؟

شاگردی از استاد پرسید: منطق چیست؟ استاد کمی فکر کرد و جواب داد: گوش کنید، مثالی می زنم؛ دو مرد پیش من می آیند. یکی تمیز و دیگری کثیف، من به آن ها پیشنهاد می کنم حمام کنند. شما فکر می کنید کدامیک این کار را انجام دهند؟ هردو شاگرد یک زبان جواب دادند: خب مسلما کثیفه! استاد گفت: نه، تمیزه! چون او به حمام کردن عادت کرده و کثیفه قدر آن را نمی داند.

پس چه کسی حمام می کند؟ حالا پسرها می گویند: تمیزه! استاد جواب داد: نه، کثیفه! چون او به حمام احتیاج دارد. و باز پرسید: خب، پس کدامیک از مهمانان من حمام می کنند؟ یک بار دیگر شاگردها گفتند: کثیفه! استاد گفت: اما نه، البته که هر دو! تمیزه به حمام عادت دارد و کثیفه به حمام احتیاج دارد. خب بالاخره کی حمام می گیرد؟ بچه ها با سر درگمی جواب دادند:

هر دو! استاد این بار توضیح می دهد: نه، هیچ کدام! چون کثیفه به حمام عادت ندارد و تمیزه هم نیازی به حمام کردن ندارد! شاگردان با اعتراض گفتند: بله درسته، ولی ما چطور می توانیم تشخیص دهیم؟ هر بار شما یک چیزی را می گویید و هر دفعه هم درست است استاد در پاسخ گفت: خب پس متوجه شدید، این یعنی: منطق! خاصیت منطق بسته به این است که چه چیزی را بخواهی ثابت کنی!!